Nieprawidłowości

Kontrola projektu

Projekty, które korzystają z dofinansowania z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, podlegają obligatoryjnej kontroli. Kontrola taka może zostać przeprowadzona na różnych etapach realizacji projektu i może dotyczyć jego wszystkich aspektów, określonych w umowie o dofinansowanie. Zasady przeprowadzania kontroli, ich rodzaje, obszary objęte kontrolą, minimalny jej zakres, uprawnione do kontroli instytucje oraz prawa i obowiązki podmiotu kontrolującego i kontrolowanego określają wydane przez Instytucję Zarządzającą (MIiR) Wytyczne w zakresie kontroli dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020, zamieszczone na stronie internetowej:

https://www.pois.gov.pl/media/10067/Wytyczne_w_zakresie_kontroli_15102015.pdf

Przedmiotowe Wytyczne przewidują możliwość przeprowadzenia kilku rodzajów działań kontrolnych:

Kontrole systemowe, w tym kontrole systemowe instytucji i kontrole zdolności do realizacji projektów wybieranych w trybie pozakonkursowym;
Weryfikacje wydatków:
kontrole wniosków o płatność beneficjenta;
kontrole krzyżowe;
kontrole projektów, w tym: kontrole w trakcie realizacji projektu i kontrole projektów zaawansowanych finansowo przed dokonaniem pierwszego rozliczenia wydatków;
Kontrole na zakończenie realizacji projektu;
Kontrole trwałości projektu;
Kontrole w zakresie prawidłowości przeprowadzenia właściwych procedur, w tym w szczególności kontrole procedur zawierania umów dla zadań objętych projektem;
Wizyty monitoringowe;
Kontrole instrumentów finansowych.

Ze względu na tryb prowadzone działania mogą mieć charakter kontroli planowych lub kontroli doraźnych (ad hoc).

Kontrole mogą odbywać się w miejscu realizacji projektu lub w siedzibie podmiotu kontrolowanego, albo też w odniesieniu do weryfikacji wydatków ponoszonych przez beneficjenta, mogą być przeprowadzane na dokumentach.

Szczegółowy opis poszczególnych działań kontrolnych zawiera Rozdział 4 Wytycznych w zakresie kontroli.

Działania kontrolne, opisane powyżej będą realizowane przez NFOŚiGW – wyjątkiem są kontrole systemowe prowadzone przez inne instytucje oraz kontrole na miejscu realizacji projektów, które na mocy zawartych porozumień zostały powierzone WFOŚiGW.

Dodatkowo projekt może zostać poddany innym kontrolom lub audytom – realizowanym bezpośrednio przez Komisję Europejską, Europejski Trybunał Obrachunkowy, Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, Instytucję Audytową, Urzędy Kontroli Skarbowej lub Najwyższą Izbę Kontroli.

Z przeprowadzonych działań kontrolnych lub audytowych winna zostać sporządzona informacja pokontrolna, raport z audytu albo inny podobny dokument, zawierający w szczególności zakres działań kontrolnych i dokonane w ich toku ustalenia. Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzone zostaną uchybienia, beneficjent otrzyma (jeśli tryb kontroli to przewiduje) zalecenia pokontrolne wraz z terminem ich wdrożenia. Zalecenia mogą dotyczyć również wprowadzenia pewnych usprawnień w procesie realizacji projektu i zarządzania nim. Jeśli wynik kontroli potwierdzi wystąpienie naruszeń o charakterze istotnym (nieprawidłowości), ich konsekwencją może być konieczność zwrotu przez beneficjenta części lub całości otrzymanego dofinansowania.

Nieprawidłowości

Przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r., zwanego rozporządzeniem ogólnym, nakładają na Państwo Członkowskie obowiązki związane z nieprawidłowościami, w tym m.in.: ich wykrywaniem i zapobieganiem powstawaniu, dokonywaniem korekt finansowych i odzyskiwaniem kwot nienależnie wypłaconych.

Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt. 36 rozporządzenia ogólnego za nieprawidłowość należy uważać każde naruszenie prawa unijnego lub prawa krajowego dotyczącego stosowania prawa unijnego, wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego zaangażowanego we wdrażanie EFSI, które ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie budżetu Unii nieuzasadnionym wydatkiem (nieprawidłowość indywidualna). Dla stwierdzenia wystąpienia nieprawidłowości konieczne jest wystąpienie łącznie wszystkich ww. okoliczności.

Stwierdzenie wystąpienia nieprawidłowości wiąże się z koniecznością podjęcia działań korygujących, bowiem przedkładane do KE wydatki winny być poniesione zgodnie z regulacjami unijnymi i krajowymi. Sposób postępowania w celu skorygowania wydatku nieprawidłowo poniesionego zależy od momentu, w którym nieprawidłowość zostanie wykryta.
W przypadku stwierdzenia wystąpienia nieprawidłowości:
– przed zatwierdzeniem wniosku o płatność – instytucja zatwierdzająca wniosek o płatność dokonuje pomniejszenia wartości wydatków kwalifikowalnych ujętych we wniosku o płatność złożonym przez beneficjenta o kwotę wydatków poniesionych nieprawidłowo;
– w uprzednio zatwierdzonym wniosku o płatność – właściwa instytucja nakłada korektę finansową oraz wszczyna procedurę odzyskiwania od beneficjenta kwoty współfinansowania UE w wysokości odpowiadającej wartości korekty finansowej, zgodnie z art. 207 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych, a w przypadku EWT – zgodnie z umową o dofinansowanie projektu albo decyzją o dofinansowaniu projektu

Do stwierdzenia wystąpienia nieprawidłowości, jej skorygowania poprzez pomniejszenie wartości wydatków kwalifikowanych ujętych we wniosku o płatność złożonym przez beneficjenta przed jego zatwierdzeniem lub poprzez nałożenie korekty finansowej, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. – Kodeks postępowania administracyjnego.

Korekta finansowa jest nakładana tylko w sytuacji, gdy wydatek obarczony nieprawidłowością został zrefundowany (rozliczony) beneficjentowi. W sytuacji wykrycia nieprawidłowości przed refundacją (rozliczeniem), wydatek uznawany jest za niekwalifikowany (następuje pomniejszenie, obniżenie kwoty zatwierdzonej do rozliczenia w ramach wniosku o płatność), nie jest natomiast poddawany korekcie finansowej.

Stwierdzenie wystąpienia jakiejkolwiek z przesłanek określonych w art. 207 ust. 1 ustawy o finansach publicznych tj.
– wykorzystania środków niezgodnie z przeznaczeniem;
– wykorzystania środków z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184 ustawy o finansach publicznych;
– pobrania środków nienależnie lub w nadmiernej wysokości

powoduje konieczność wszczęcia postępowania, mającego na celu odzyskanie kwoty nieprawidłowo wykorzystanej przez beneficjenta wraz z odsetkami (nie dotyczy państwowych jednostek budżetowych).

Zgłaszanie nieprawidłowości

Instytucja Zarządzająca Programem Infrastruktura i Środowisko, przywiązuje szczególną wagę do zapewnienia realizacji projektów w ramach Programu w sposób:

etyczny,
jawny,

Wychodząc na przeciw ww. oczekiwaniom stworzyliśmy proste narzędzie do zgłaszania wszelkich nieprawidłowości dotyczących projektów finansowanych ze środków pochodzących z Programu Infrastruktura i Środowisko. Przekazywane sygnały o nieprawidłowościach pozwolą na wprowadzenie odpowiednich środków zaradczych oraz przyczynią się do zapewnienia najwyższych standardów realizacji projektów.

W celu zgłoszenia nieprawidłowości należy: skorzystać z formularza lub wysłać wiadomość na adres e-mail: naduzycia.POIS@mfipr.gov.pl

Co należy zgłaszać

Podejrzenie nieprawidłowości, które dotyczą przedstawicieli instytucji wdrażających Program lub podmioty realizujące projekty (np. Beneficjenci).

Zasady, jakimi IZ kieruje się przy rozpatrywaniu przekazanych zgłoszeń

Każde zgłoszenie podlega ochronie przed udostępnieniem osobom nieuprawnionym. Informacje objęte zgłoszeniem, umożliwiające identyfikację osoby dokonującej zgłoszenie, będą chronione zarówno na etapie wyjaśniania sprawy, podczas prowadzenia ewentualnych działań zapobiegawczych, jak również w przyszłości i udostępniane wyłącznie uprawnionym urzędnikom oraz funkcjonariuszom odpowiednich służb.
Wszelkie zgłoszenia będą skrupulatnie rozpatrywane zgodnie z wewnętrznymi procedurami Instytucji Zarządzającej Programem Infrastruktura i Środowisko oraz przepisami prawa powszechnie obowiązującego.
W przypadku wyrażenia chęci pozostania anonimowym przez osobę dokonującą zgłoszenia za pośrednictwem poczty elektronicznej, dokonywana będzie pełna anonimizacja zgłoszenia (ze zgłoszenia usunięte zostaną dane osobowe zgłaszającego i inne cechy pozwalające na identyfikację jego tożsamości) przed jej ewentualnym przekazaniem w celu wyjaśnienia sprawy.
W przypadku zgłoszeń (głównie anonimowych), które będą niepełne i nie będzie możliwości uzupełnienia tych informacji, istnieje ryzyko, że takie Zgłoszenie nie będzie mogło zostać rozpatrzone.

Deklaracja

w zakresie przeciwdziałania, wykrywania i zwalczania nadużyć finansowych, konfliktów interesów i korupcji

Przedsiębiorstwo Inżynierii Miejskiej Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Czechowicach-Dziedzicach, pełniące rolę Beneficjenta w systemie realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, wprowadziło w celu promowania kultury przeciwdziałania nadużyciom finansowym, konfliktom interesów i korupcji „Politykę w zakresie przeciwdziałania oraz postępowania w przypadku wystąpienia konfliktu interesów, korupcji i nadużyć finansowych w rozumieniu przepisów prawa”.

Mając na uwadze konieczność wypracowania skutecznych środków zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji oraz konfliktom interesów, Spółka zobowiązała się przestrzegać norm prawnych, etycznych i moralnych na najwyższym poziomie, zasad rzetelności, obiektywizmu i uczciwości oraz pragnie być postrzegana jako podmiot przeciwny jakimkolwiek formom nadużyć finansowych, korupcji oraz konfliktów interesów w sposobie prowadzenia swojej działalności.

Przestrzegania tych zasad Spółka wymaga również od swoich interesantów i kontrahentów, w tym podmiotów realizujących Projekt pn. „Regulacja gospodarki wodno-ściekowej w gminie Czechowice-Dziedzice – etap 2”.

Zapraszamy do zapoznania się z materiałami dotyczącymi nadużyć finansowych, konfliktu interesów i korupcji: